Denken we terug aan onze kindertijd dan moeten we toegeven dat we er onszelf uren hebben in vermaakt. En ook nu spelen menig peuter en kleuter graag in de zandbak. Zandkastelen bouwen of zandtaartjes maken die we als ouder keer op keer als eerste mogen/moeten proeven. Nu kun je in heel wat winkels een zandbak van plastic of hout voor je kinderen kopen. Maar voor de handige ouders onder ons is het misschien leuk om een zandbak met deksel zelf maken. Hoe je dit doet proberen we je stap voor stap uit te leggen.
Om een zandbak met deksel zelf te kunnen maken, heb je een aantal materialen nodig:
- Houten planken
- Houten balk (voor hoeksteunen)
- Zaag
- Plooi- of rolmeter
- Worteldoek
- Beits of houtolie
- Kwasten en/of rolletjes
- Eventueel tegels
- Boor
- Schroevendraaier
- Schroeven
- Waterpas
- Speelzand
Zijn jullie klaar om aan de slag te gaan?
Stap 1: Je ontwerp uitdenken
Eerst is het belangrijk om te weten waar we de zandbak in de tuin kunnen en gaan plaatsen. Hierbij is het belangrijk om rekening te houden met enkele zaken. De eerste van deze drie zaken is de locatie in de tuin. De zandbak moet een prominente plek krijgen, maar hij mag zeker de tuin niet overnemen. Idealiter plaats je de zandbak daarom aan de rand van de tuin. Daarnaast is het belangrijk dat de zandbak niet de hele dag in de volle zon staat. Het risico dat je kindje zich verbrandt wordt hierdoor erg groot. Tot slot moeten we ook nadenken over de afmetingen van de zandbak. Deze moet namelijk niet te groot, maar zeker ook niet te klein zijn. Wat de juiste afmetingen zijn, hangt van de ruimte af die je ter beschikking hebt en voor hoeveel kindjes de zandbak gaat dienen. Maak alvast een tekening met de bijhorende afbeeldingen zodat je het hout juist kan gaan zagen.
Let op: In dit artikel gaan we uit van een eenvoudige, vierkante zandbak.
Stap 2: Het hout behandelen
Om een zandbak met deksel zelf te maken, heb je houten balken nodig. Nadat je ze op maat hebt gezaagd kan je het hout gaan behandelen. Dit kan je bijvoorbeeld doen met een speciale buitenbeits of olie. Door het hout te behandelen, zorg je ervoor dat het hout beter beschermd is tegen invloeden van buitenaf. De zandbak gaat hierdoor een stuk langer mee.
Stap 3: grond klaarmaken
Nu het hout ligt te drogen en je weet waar de zandbak komt is het tijd om dat stukje grond klaar te maken. Je kan een deel van de grond uitgraven. Maar belangrijker is dat de plaats zo glad mogelijk is. Dit zorgt voor een goede basis waar je het worteldoek kan opleggen. Het zou immers vervelend zijn als de zandbak binnen de kortste keren wordt overwoekerd door opkomend onkruid. Zo’n worteldoek houdt dit zo goed als mogelijk tegen. Om er zeker van te zijn dat het doek blijft liggen, kun je ervoor kiezen om een tegels op het doek neer te leggen. Zorg voor voldoende spatie tussen de tegels zodat het water steeds weg kan.
Stap 4: De muren van de zandbak
Om de wanden van de zandbak te maken heb je verschillende mogelijkheden. Wij kiezen er voor om te werken met hoekpaaltjes waar je de wanden tegen vast vijst. Qua hoogte kan je zelf kiezen maar ga best niet hoger dan 50 cm om de kans op verstikking bij het graven van tunnels tegen te gaan. Kies voor de hoekpalen een balk van een 50mm dikte. Deze vind je bijvoorbeeld bij Limtrade. De wanden van de zandbak bestaan uit de planken die je in stap twee hebt bewerkt. Deze schroef je aan de paaltjes vast. Begin onderaan en werk naar boven, totdat de paaltjes helemaal compleet zijn. Controleer overigens wel of je de balken waterpas bevestigd.
Tip: Boor voor het bevestigen eerst schroefgaten om te voorkomen dat je het hout beschadigt wanneer je de planken aan de paaltjes bevestigt.
Extra stap 4B: De rand
Je hebt nu de wanden waardoor de zandbak zijn vorm al heeft gekregen. Om het allemaal wat veiliger en mooier te maken monteren we op elke rand nog dwars een plank. Erg moeilijk is dit overigens niet. Pak vier planken die je in stap 2 bewerkt hebt, en zaag deze op de juiste lengte in verstek af. Hierdoor sluiten ze mooi aan in de hoeken. Vervolgens leg je deze planken dwars op de wanden van de zandbak en bevestig je ze met enkele schroeven.
Stap 5: Het maken van het deksel
Om alles na het spelen toch wat proper te houden en te beschermen tegen bv (wilde) dieren, is een deksel handig. Om het deksel te maken, leg je twee of drie planken op enige afstand van elkaar op de grond. Belangrijk is dat deze planken qua breedte gelijk zijn aan de zandbak. Zorg er daarnaast voor dat de twee buitenste planken op eenzelfde afstand van elkaar liggen als de totale lengte van de zandbak. Is deze bijvoorbeeld anderhalve meter, dan moeten de twee planken (gemeten vanaf de buitenkant van de planken) ook anderhalve meter uit elkaar liggen. De middelste plank leg je tussen de twee buitenste planken in.
Vervolgens bevestig je de overige planken dwars op deze drie balken. Dit doe je eenvoudig met schroeven. Begin aan de ene kant en werk door totdat je de andere kant bereikt hebt.
Let op: Bevestig de planken niet direct tegen elkaar. Wanneer hout nat wordt, zet het uit. Hier moet ruimte voor zijn, anders gaat het hout scheuren. Zorg daarom voor een ruimte van ongeveer 1 centimeter tussen de planken.
Stap 6: De zandbak klaarmaken
De zandbak is nu in principe klaar. Het enige wat je nog rest, is de zandbak op de juiste plek zetten. Als hij op zijn plaats staat meet je nog even na of de zandbak wel waterpas staat. Is dit niet het geval kan je dit aanpassen door de ondergrond wat meer weg te graven of bij te vullen. Is dit in orde dan is het tijd om de zandbak te gaan vullen met speelzand. Dit kan je onder andere kopen in doe-het-zelf-zaken maar ook sommige speelgoedwinkels verkopen tegenwoordig zakken speelzand. Vul de zandbak niet helemaal op tot boven. Zorg dat je nog enkele centimeters onder de rand blijft. Zo kan het deksel makkelijk op de bak en zal er minder zand zomaar naast de zandbak vallen.
De zandbak met deksel zelf maken zit er nu echt helemaal op. Nu is het hopen op goed weer zodat je kinderen er naar hartenlust van kunnen genieten. Zorg nog voor schepjes, vormpjes en emmertjes zodat het speelplezier nog extra leuk wordt.
Uitgelichte afbeelding: Alexander Dummer op Unsplash
